ANTONI HASKA

PRACE ARTYSTY

Antoni Haska urodził się 6 czerwca 1920 w Mikołajkach (powiat Lubawa). W 1939 roku kończy Gimnazjum im. św. Barbary w Chodzieży. Interesuje go sztuka, ale plany krzyżuje wybuch wojny. Dopiero w listopadzie 1945 roku zaczyna studia w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi. Jest uzdolniony, zalicza rok ogólny i szybko zaczyna studia z zakresu malarstwa sztalugowego. Uczęszcza na zajęcia do Władysława Strzemińskiego (Zasady kompozycji i formy, Historia sztuki), Stefana Wegnera (rysunek), malarstwa uczy się w pracowni Leona Ormezowskiego.

W 1947 roku przenosi się wraz z Andrzejem Strumiłłą do krakowskiej ASP, rozpoczyna trzeci rok studiów. Franciszek Bunsch wspominał po latach: „Kiedyś przyjechali Haska i Strumiłło od Strzemińskiego i przywieźli jeszcze w maszynopisie Teorię widzenia. Zarazili nas kubizmem.” Uczniowie Strzemińskiego szybko dołączają do Grupy Samokształceniowej, zawiązanej przez Andrzeja Wróblewskiego.

W Krakowie Antoni Haska uczęszcza do pracowni Eugeniusza Eibischa i Wacława Taranczewskiego. Dodatkowo robi specjalizację z malarstwa architektonicznego. Jest ambitny, chce zostać na uczelni. Absolutorium uzyska w 1952 roku z wynikiem bardzo dobrym. Od 1951 roku jest asystentem, a w 1955 roku uzyskuje tytuł adiunkta na Wydziale Architektury i Konserwacji Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie. Współtworzy z Andrzejem Pawłowskim Wydział Form Przemysłowych. W 1965 roku obejmuje Katedrę Barwy Przestrzeni Przemysłowej, a w latach 1970-72 oraz 1973-75 sprawuje funkcję Dziekana tego Wydziału. W 1979 otrzymuje tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1990 profesora zwyczajnego.

Od lat 50. Haska był obecny w środowisku artystycznym, wystawiał w Krakowie (Wystawy Młodej Plastyki), w Zakopanem (Salony Marcowe), na wystawach ogólnopolskich (Wystawy Grafiki Artystycznej i Rysunku w Warszawie) i zagranicznych (w São Paulo - 1957, w Ljubljanie - 1959, w Tokio - 1962). W 1957 roku powstają też pierwsze filmy non-camera i sensualne sceny - te już przy użyciu kamery. 

W 1958 roku, gdy Jarosław Sowiński powołuje do życia MARG, Antoni Haska jest w gronie członków-założycieli klubu, ze Zbigniewem Grzybowskim, Włodzimierzem Buczkiem, Tadeuszem Ostaszewskim, Jerzym Pankiem i innymi artystami.

Obok własnej twórczości i pracy pedagogicznej Haska projektuje kompozycje oraz przestrzenne rozwiązania kolorystyczne. Niektóre pozostają w fazie projektu, wiele zostaje zrealizowanych. W 1956 powstaje kompozycja na elewacji budynku socjalnego kopalni „Siersza”, w 1963 – w hallu szkoły w Luborzycy i na elewacji Domu Kultury kopalni „Sobieski” w Jaworznie, w 1964 – we wnętrzu statku „Kraków”, w 1967 – na elewacji Domu Kultury kopalni „Jaworzno” w Jaworznie, w 1977 – kompozycja w lokalu ”Społem”-Nowa Huta w Mistrzejowicach.  

W 1973 roku w pawilonie BWA w Krakowie Haska otwiera wystawę „Igraszki heurystyczne”. Kilka lat później w Krzysztoforach pokaże drugą jej część. Ogłasza najpierw mały (1975), a kilka lat później wielki manifest sztuki kinestetycznej (1987). 

W 1975 Haska zostaje laureatem Nagrody Krytyki Plastycznej. Znalazł się w ten sposób w wybitnym gronie, do którego należał Tadeusz Kantor, Jerzy Nowosielski czy Tadeusz Brzozowski.

Do końca lat 80. uczy na krakowskiej ASP, przez cały czas aż do śmierci tworzy i wystawia - w Polsce i za granicą. Umiera w 9 października 2011 roku w Krakowie.