EWA KIERSKA

PRACE ARTYSTKI

Urodziła się we Lwowie. Ukończyła Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Józefy Joteyko w Krakowie, w latach 1940 -1943 studiowała w Kunstgewerbeschule, gdzie poznała Adama Hoffmanna, swojego przyszłego męża. Studia artystyczne kontynuowała po wojnie w krakowskiej ASP. Brała udział w Ogólnopolskich Wystawach Plastyki w Warszawie (1950, 1952, 1954). Wystawiała na wystawach indywidualnych w Krakowie (1958, 1970, 1972, 1976), Rzeszowie (1963), Warszawie (1966), Zakopanem (1967), Przemyślu (1976). Mieszkanie Hoffmannów przy ulicy Biskupiej odwiedzali znajomi artyści, uczniowie Adama z liceów plastycznych w Krakowie i w Katowicach, pisarze. Jednak Ewa Kierska miała swój najbliższy krąg osób, z którymi przez całe życie utrzymywała kontakt czy to osobisty czy korespondencyjny, byli to: Tadeusz Różewicz, Zofia Gutkowska, Jerzy Nowosielski, Waldemar Voisé, ksiądz Michał Heller, ksiądz Józef Życiński, późniejszy biskup. Bywali u niej również Jan Mitarski i Antoni Kępiński, o czym świadczą zachowane rysunki. Bliskie pokrewieństwo łączyło ją z lwowskim matematykiem - Hugonem Steinhausem. Kontakty te i uwielbienie dla książek sprawiły, że w jej notatnikach cytaty ze Starego Testamentu przeplatają się z zasadami dynamiki Newtona, komentarzami do Spinozy, poezji Norwida i Rilkego. Była duchową opiekunką artystów z Grupy Wprost - uczniów Adama Hoffmanna. W swoim malarstwie - uważna i skupiona, pracowała w odosobnieniu. Jacek Waltoś wspomina: "Zawsze wcześniej przygotowywała się do malowania. Robiła rysunki, szkice. (...) czuła odpowiedzialność za każdą kreskę, każdą plamę." Prawie nigdy i nikomu nie opowiadała o swojej twórczości. Nie lubiła krzykliwości, tłumów, hałasu. Nigdy też nie bywała na swoich wernisażach.

Postać Ewy Kierskiej przypomnieliśmy na trzech wystawach. W 2007 roku pokazaliśmy obrazy i rysunki z cyklu Zabawy dziecięce, w 2009 martwe natury (Ewa Kierska: Słowa wyrazić rzeczami), a w 2015 w ramach KRAKERS Art Weekend rysunki do prozy Brunona Schulza.

Pierwszy jednolity cykl w twórczości Ewy Kierskiej to właśnie Zabawy dziecięce (powstał w latach 1956-59). Wyraźne są w nim odwołania do dzieciństwa. Kierska portretuje siebie i swoje siostry - Annę i Krystynę (Na strychu czy Skakanka). "Jest w tych obrazach chęć zatrzymania czasu, powtórzenia tego, co raz już było przeżyte, chęć zaklęcia rzeczywistości poprzez związanie jej ze sferą doznań najbardziej osobistych" - czytamy w katalogu wystawy Ewy Kierskiej z 1995 roku. Anna Baranowa zwraca uwagę na nierozstrzygalną aurę tych scen, które oscylują między przyjemnością i mrocznym rytuałem, zabawą a torturą. Dodając do tego ciasną, klaustrofobiczną przestrzeń w niektórych pracach, Zabawy z całą pewnością wymykają się prostej interpretacji dziecięcego wspomnienia.

Ważną postacią w życiu Ewy Kierskiej był Tadeusz Różewicz, którego poznała prawdopodobnie w 1945 roku, kiedy poeta przyjechał do Krakowa, zdał maturę i rozpoczął studia z historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Łączyła ich silna więź, korespondowali przez niemal pół wieku. Różewicz wspominał dwa lata spędzone w Krakowie: "Towarzysko, to był wtedy dość szeroki krąg, nie tylko historia sztuki, przede wszystkim malarze: Tadzio Brzozowski, Adamaszek Hoffmann, Jurek Skarżyński, z dziewczyn Ewa Kierska." Różewicz cenił twórczość Kierskiej, w 1956 roku pisał do Jerzego Tchórzewskiego: "Byłem... na wystawie Młodej plastyki, właściwie zatrzymał mnie trochę dłużej jeden mały obrazek Kierskiej-Hoffmanowej: skromny, wzruszający." Ona sama podarowała poecie sześć obrazów, wiele razy portretowała Różewicza. Listy Ewy Kierskiej wraz z całym archiwum Różewicza trafiły do Ossolineum, korespondencja poety ze zbiorów malarki dostępna jest w Muzeum Literatury i przybliżona została na wystawie Poeta odchodzi. Tadeusz Różewicz (Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, 2017).

W 2020 roku wydana została biografia malarki autorstwa Sylwii Góry.